Behoud de Parel op Facebook.

U bent hier

Donderdag 25 april 2019 kwam de eis van ver. Behoud de Parel en omwonenden om de bouw van de varkensstallen van het Nieuw Gemengd Bedrijf (NGB) stil te leggen voor bij de Raad van State (RvS). De reden: Behoud de Parel en omwonenden verwachten dat de bouw van de stallen en met name de luchtwassers zal leiden tot een milieucatastrofe als gevolg van ernstige stankoverlast. Volgens de voorzieningenrechter Scholten van de RvS was tijdens de zitting de kernvraag of een al verleende vergunning geschorst kan worden op basis van nog niet aangetoonde geuroverlast die zou ontstaan na realisatie van de stal? De rechter van de RvS leek tijdens de zitting maar moeilijk te overtuigen van de spoedeisendheid van deze zaak.

‘Milieuramp voorkomen’
De reden dat advocaat Valentijn Wösten, namens vereniging Behoud de Parel uit Grubbenvorst, de verniging die al meer dan tien jaar strijdt tegen de komst van de gigastallen van het NGB (naast de varkensstallen voor 35.000 vrakens ook stallen voor 1,2 miljoen kippen, een slachterij, een composteerderij en een mestverwerkingsinstallatie) in februari opnieuw naar de rechter is gestapt – ondanks dat de RvS een aantal jaren geleden de omgevingsvergunning in laatste instantie had goed gekeurd (waarbij diezelfde RvS overigens heeft opgelegd dat de reductie van 85% stankoverlast opgenomen moest worden in de vergunning) – is een recent WUR-onderzoek waaruit zou blijken dat combi-luchtwassers geen 85% geurreductie weten te realiseren, maar niet verder komen dan 45%. Volgens Wösten is dat voldoende reden om de bouw stil te laten leggen om een ‘milieuramp te voorkomen’ (lees ook het eerdere artikel over deze kwestie/lees ook de pleitnota van Mr. Wösten in de bijlage).

Hoger beroep
In februari stonden partijen om precies dezelfde reden voor de rechtbank Limburg. In maart besliste de rechtbank dat stilleggen van de bouw niet aan de orde kan zijn (lees hier het verslag van die rechtszitting). Of de afgesproken geurreductie al dan niet gehaald wordt, moet nog blijken. Het kan volgens de Limburgse rechter nu nog niet gesteld worden dat er ontoelaatbare nadelige gevolgen voor het milieu zullen optreden. Meteen na de uitspraak liet Wösten weten in hoger beroep te gaan. Donderdag 25 april was het zo ver en stonden parten voor de voorzieningenrechter van de RvS.

Omwonenden milieu-proefkonijnen
“Is uw eis de bouw stil te leggen niet een veel te verstrekkende eis? Wat was het spoedeisende belang van deze zaak? Waarom kan het niet wachten tot de bodemprocedure?” Met die 3 vragen aan Wösten van rechter Scholten werd de toon gezet. Volgens de advocaat van de actiegroep zal een onleefbare situatie ontstaan als de 19.000 varkens er zouden komen. Hij baseert zich hierbij op het genoemde WUR-onderzoek. “Dat het halen van de 85% geurreductie door een wijziging in de voorschriften geen harde eis meer is, maar alleen nog maar een inspanningsverplichting is absoluut onacceptabel. Het maakt van de omwonenden een soort milieu-proefkonijnen.”

Geen spoedeisend belang
Volgens de advocaat van Martin Houben, Marieke Toonders, is er geen sprake van spoedeisend belang. “De vergunning is onherroepelijk en kan alleen in uitzonderlijke gevallen, zoals het veroorzaken van ernstige milieuschade, worden geschorst. Dat is hier zeer prematuur, er zijn nog helemaal geen varkens.”

Allerlei innovaties
Volgens Houben worden in de nieuwe stal allerlei innovaties doorgevoerd. “We gaan werken met een warmtepomp om de vloer te verwarmen of te koelen voor een beter klimaat, verder gaan we het dichte vloeroppervlak vergroten zodat er minder putoppervlak is. Dat levert minder geuruitstoot op.” Rechter Scholten kondigde aan binnen 2 of 3 weken met een uitspraak te komen.

De rechter van de RvS behandelde nu slechts het verzoek om de bouw van de varkensstallen en de luchtwassers stil te leggen. In een later stadium buigt de RvS zich vervolgens over de vraag of de aanpassing van de vergunning door de Provincie Limburg voldoende waarborg biedt om een milieuramp te voorkomen. Wösten stelde aan het einde van de zitting aan rechter Scholten dan ook nog één dringende vraag: “Mocht u onze eis afwijzen, kunt u er dan wel voor zorgen dat de bodemprocedure heel snel op de agenda komt?" Daarmee nog eens de ernst van de zaak onderstrepend.

Projecten & onderwerpen: 
Behoud de Parel