De Raad van State (RvS) heeft Behoud de Parel en de omwonenden gelijk gegegeven: de door het Waterschap Limburg aan RMS verleende en door de Limburgse rechter met een aanvullend voorschrift goedgekeurde watervergunning voor de realisatie van de grootste mestfabriek van Nederland wordt alsnog vernietigd. Dat blijkt uit de uitspraak van de Raad van State van 13 april 2022. RMS wil in de mestfabriek 600.000 ton mest verwerken op jaarbasis. Dit komt overeen met 15.000 vrachtwagens van 40 ton, ofwel 70 vrachtwagens per dag (7 dagen per week). 

Met de uitspraak tikt de RvS de Limburgse rechter op de vingers. Die rechter heeft eerder Behoud de Parel gelijk gegeven in haar bezwaren tegen de watervergunning, maar dacht met het zélf formuleren van aanvullende voorschriften toch doorgang te kunnen geven aan het plan van RMS (lees hier het artikel over het besluit van Behoud de Parel om hoger beroep aan te tekenen tegen de uitspraak van de rechter). Op basis van die watervergunning mocht RMS van het Waterschap Limburg afvalwater lozen in de Gekkengraaf. RMS was van plan om in Grubbenvorst een mestfabriek te realiseren waar mest, bermgras en vaste mest vergist en verwerkt wordt tot zogenaamd groen gas, CO2, organische meststoffen en ‘schoon‘ water. Daar is voorlopig een stokje voor gestoken.

Vereniging Behoud de Parel en de omwonenden in Grubbenvorst hebben bij de rechtbank Limburg aangegeven dat er door Waterschap Limburg niet genoeg onderzoek gedaan is naar de risico’s van vervuiling van het afvalwater voor het milieu. De rechtbank Limburg dacht door het toevoegen vaan een aanvullend voorschrift aan de watervergunning aan de bezwaren van Behoud de Parel en de omwonenden tegemoet te komen. Die waren het daar niet mee eens en stapten naar de RvS. Daar wezen Behoud de Parel en de omwonenden er op dat in de stoffenlijst waar RMS bij de lozing onderzoek naar moet doen uitsluitend gewasbeschermingsmiddelen zijn genoemd. terwijl er ook medicijnresten en andere chemische stoffen in het afvalwater zou kunnen zitten. En bovendien wordt voor de meeste stoffen ten onrecht een detectiegrens van 0,01 milligram per liter genoemd, in plaats van minstens 0,01 microgram per liter. Door de ruime detectiegrens zouden de meeste stoffen niet worden gedetecteerd. Wat Behoud de Parel en de omwonenden betreft zou de afvalwaterstroom elke maand moeten worden bemonsterd in plaats van slechts twee maal in de eerste twaalf maanden, zoals de rechter had voorgeschreven. Tenslotte waren in de watervergunning geen eisen gesteld aan de onafhankelijkheid van de monsterafname. De Raad van State geeft Behoud de Parel en de omwonenden daarin nu volledig gelijk.

Het Waterschap krijgt nu de gelegenheid om een nieuwe vergunning op te stellen voor RMS, waarin betere regels opgesteld worden waar RMS zich aan zou moeten houden.

RMS klaagt ondertussen bij de RvS dat alles zo lang duurt voordat ze aan de slag kan. Paul Geurts van de vereniging Behoud de Parel in commentaar op die klacht van RMS: "De rechtsgang heeft inderdaad lang geduurd. Maar dat komt natuurlijk vooral doordat RMS haar zaakjes niet goed op orde heeft". Geurts wijst er op dat er ook nog een uitspraak moet komen van de RvS over het hoger beroep van de vereniging tegen de door de Provincie Limburg verleende WABO-vergunning. Ook in die kwestie heeft de Limburgse rechter volgens Behoud de Parel verkeerd geoordeeld. Volgens Behoud de Parel is de mestfabriek feitelijk een chemische fabriek, waar de provincie eerst een milieueffectrapportage (MER) voor had moeten laten uitvoeren. Dat heeft de provincie echter nagelaten. Binnenkort zal de RvS ook hierover een oordeel vellen. Paul Geurts: "We zien dat oordeel eveneens met vertrouwen tegemoet. Eerder heeft de rechter in Gelderland de WABO-vergunning voor een identieke mestfabriek van RMS in Groenlo vernietigd, omdat daar ook geen milieueffectrapportage uitgevoerd was. Inmiddels lijkt de kans dat RMS in Groenlo nog een mestfabriek kan bouwen daardoor gereduceerd tot nul!".

Naast de WABO-vergunning heeft de Provincie Limburg RMS inmiddels ook een natuurvergunning verleend (lees hier het artikel over vragen die de SP-fractie in Provinciale Staten heeft gesteld aan Gedeputeerde Staten van Limburg). Zeker gezien de uitspraak van de RvS naar aanleiding van de bezwaren tegen de verleende watervergunning kunnen daar nu nog meer vragen bij worden gesteld. In een commissievergadering van Provinciale op 20 mei zal Paul Geurts namens Behoud de Parel inspreken naar aanleiding van de SP-vragen en de antwoorden daarop door Gedeputeerde Staten.