De tijd van het gemengd agrarisch bedrijf ligt ver achter ons.
De varkensstal, het kippenhok, en de koestal worden opgeschaald tot megastallen. De hof wordt vergroot tot vollegrondsgroentebedrijf en het kasje wordt een megakas met tomaat, paprika of komkommer.

Het Landbouw Economisch instituut (LEI) berekent voor vrijwel alle soorten landbouw slechte inkomens. Tot voor kort was er meestal nog wel wat over voor de ondernemers en hun eventuele gezin. Maar in de wedstrijd om kostprijsverlaging zijn vele flexibele en variabele kosten vast geworden. Denk hierbij aan de arbeidskosten, gascontracten, rente en aflossing of lease-kosten. Het enige variabele wat blijft zijn de inkopen van plantmateriaal, zaden, meststoffen, voer en dergelijke. Probleem daarbij is dat als je die weglaat je ondernemer-af bent. Dus het devies is: doorgaan zolang als het kan!

Nu komt de economische onderzoeker in de landbouw, het LEI, met slechte berichten: er moet overal geld bij. Ondernemers die nog mogelijkheden hebben, gaan door met groeien om hun kostprijs te verlagen. Ze worden mega, nee, giga-boer! De vraag of er klanten zijn voor hun producten, wordt niet gesteld. In een markt met overschotten, daalt tenslotte hun prijs.

Specialisatie en kostprijsverlaging kost op deze manier agrariërs de kop. Als de marktprijs onder de kostprijs ligt, zou je willen dat het oude gemengde, flexibele gezinsbedrijf van vroeger, jouw bedrijf was!

André Vollenberg, voorzitter Behoud de Parel.