Behoud de Parel op Facebook.

U bent hier

De megastal en de extensieve biologische productie zijn doodlopende wegen voor de landbouw. Intensieve boerenlandbouw die het voedsel bij de consument aflevert, heeft de toekomst. Dat bleek tijdens het congres van studievereniging De Veetelers op 11 maart.

De megastal is uit. Milieudefensie en omwonenden van nieuwe agroparken met intensieve veehouderij waren al tegen. Vorige maand meldde de nieuwe voorzitter van landbouworganisatie ZLTO, Hans Huijbers, dat ook de boeren tegen industriële vleesproductie en megastallen zijn. Tijdens het Veetelerscongres timmerde Henny Swinkels, directeur van kalfsvleesproducent Van Drie Groep, ook een nagel in de doodskist van de megastal. ‘Om het dierenwelzijn te vergroten, hechten we aan de relatie tussen mens en dier. Om die reden zijn megabedrijven uitgesloten voor ons’, aldus Swinkels. Hij leidt de belangrijkste kalfsvleesproducent van Europa en stuurt duizend Nederlandse kalverhouders aan.

Schaalvergroting is niet de beste bedrijfsstrategie tijdens de huidige landbouwcrisis met lage prijzen en ecologische ontwrichting. Dat beweert landbouwsocioloog Jan Douwe van der Ploeg al enige jaren. En hij krijgt nu gelijk van boekhoudbureaus in de landbouw en – tijdens het veetelerscongres – van staatsbank ABN Amro. Landbouwspecialist Pierre Berntsen van ABN Amro: ‘Ik kan de conclusies van Van der Ploeg bevestigen. Melkveehouders die rustig groeien, renderen beter dan bedrijven die veel geld hebben geleend om snel te groeien.’ In de landbouwcrisis geldt een nieuwe realiteit.

Efficienter
De landbouw loopt ook keihard tegen ecologische grenzen aan, maar opvallend genoeg moet de extensieve landbouw het daarbij ontgelden. Productie-ecoloog Prem Bindraban was kraakhelder. ‘We moeten veel efficiënter omgaan met natuurlijke hulpbronnen. Biologische landbouw is niet efficiënt en duurzaam vanuit ecologisch perspectief.’ En directeur Hans Blonk van Blonk Advies, die de milieugevolgen van vlees en vegetarische producten doorrekent, zei het subtieler. Vleesvervangers zijn soms helemaal niet beter voor het milieu dan vlees en het broeikaseffect per kilo vlees van de Braziliaanse rundvleessector is de afgelopen jaren met veertig procent gedaald door de verhoging van de productiviteit.

De portee is helder: we hebben weinig land, water en inputs beschikbaar voor landbouw, dus moeten we er zuinig en efficiënt mee omgaan. ‘We lossen de crisis alleen op als we onze oude levensstijl loslaten en stoppen met het behartigen van gevestigde belangen’, stelde Bindraban. Hij doelde op minder vlees eten in westerse landen en stoppen met de elitaire en verspillende biologische landbouw.

Marge
Ondertussen moeten boeren tijdens de landbouwcrisis zien te overleven. Dat lukt vooral goed als ze voor meerdere markten - voedsel, natuurbeheer, zorg – produceren, aldus Van der Ploeg. ‘Hoe dichter de boer bij de consument staat, hoe hoger zijn marge’, stelde oud-minister Cees Veerman. ‘Hij moet de afzetketen niet uit handen geven en dan klagen dat-ie te weinig marge haalt.’ Henny Swinkels van Van Drie Groep past deze strategie al zeker tien jaar toe. ‘Ons geheim is: we produceren voor de eindmarkt, niet voor de tussenhandel.’

(Bron: resource.wur.nl, Albert Sikkema, 16 maart 2010)

Projecten & onderwerpen: 
Behoud de Parel