Staatssecretaris Bleker van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (CDA) en minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VVD) hebben een brief gestuurd aan de Tweede Kamer over antibioticagebruik in de veehouderij en dierziekten. De bewindslieden reageren op de inbreng van Kamerleden in het schriftelijk overleg zoals vastgesteld op 27 oktober 2011 (voor de reacties van staatssecretaris Bleker en minister Schippers: zie de bijlage).

Antibioticaresistentie ontstaat door onjuist en te veelvuldig gebruik van antibiotica. Antibiotica is werkzaam tegen bacteriële infecties, maar niet tegen virusinfecties of infecties veroorzaakt door schimmels. Toch schrijven dokters soms antibiotica voor bij zware verkoudheid die door een virus wordt veroorzaakt.

Antibioticakuren moet kort en krachtig zijn en moeten altijd afgemaakt worden. Duren ze te lang, zijn ze te laag gedoseerd of worden ze niet afgemaakt, dan werkt dit het resistent worden van bacteriën in de hand.

De genen die bacteriën resistent maken voor een antibioticum zijn tienduizenden jaren oud. Antibiotica doden bacteriën die niet het juiste resistentiegen hebben. Bacteriën die toevallig wel het juiste resistentiegen hebben, overleven en krijgen vrij spel om zich in hoog tempo te vermenigvuldigen. Mensen die resistente bacteriën bij zich dragen hoeven daar geen last van te hebben. Maar als de bacteriën een infectie veroorzaken, kan die soms heel moeilijk of nauwelijks te behandelen zijn. Daardoor sterven er mensen aan eenvoudige ontstekingen van de urinewegen die bij gebrek aan antibiotica die de bacterie doden niet tijdig of adequaat behandeld worden, of omdat te laat ontdekt wordt welk antibioticum nog werkzaam is.

De laatste schatting van het ECDC, het Europese RIVM, over de gevolgen van antibiotica-resistentie: jaarlijks minstens 25.000 doden in de EU en jaarlijks minstens anderhalf miljard euro aan kosten

In het Rapport 'Poortwachter 2010' (zie bijlage) worden de resultaten van onderzoek naar het voorschrijfgedrag van dierenartsen met betrekking tot antibiotica in de varkenshouderij' van de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA) geprensenteerd. In dit onderzoek is het voorschrijfgedrag in 2009 van 66 varkensdierenartsen bij 83 varkenshouders geanalyseerd.

In een brief aan de Tweede Kamerleden heeft de Stichting Mens, Dier & Peel haar visie gegeven op de problematiek (zie bijlage).