Behoud de Parel op Facebook.

U bent hier

Den Haag, 6 juni 2012 - De Tweede Kamer wil geen landelijke norm voor het maximum aantal dieren in megastallen. Dat bleek woensdag tijdens een debat met demissionair staatssecretaris van Landbouw Henk Bleker (CDA). Bleker stelde dinsdag in een brief aan de Kamer een maximum te stellen aan de aantallen kippen, kalveren en koeien in megastallen. VVD, CDA, ChristenUnie en PVV vinden echter dat provincies en gemeenten goed in staat zijn om dat zelf te regelen. Die partijen willen pas wetgeving overwegen als een advies van de Gezondheidsraad over de risico’s van megastallen daar aanleiding toe geeft. Dat advies wordt in het najaar verwacht.

PvdA, GroenLinks, D66 en de Partij voor de Dieren (PvdD) konden zich wel vinden in het voorstel van Bleker. GroenLinks en PvdA stelden in een motie (hier te lezen) overigens wel andere maxima voor. Zij willen dat boeren op één locatie niet meer dan 7500 vleesvarkens, 1200 fokvarkens, 120.000 leghennen, 220.000 vleeskuikens, 250 melkkoeien en 2500 vleeskalveren mogen houden.

ChristenUnie en CDA riepen het kabinet per motie op nu nog geen landelijke grenzen voor veehouderijlocaties in te stellen. Wat die partijen betreft, moet Bleker de uitkomst afwachten van een onderzoek van de Gezondheidsraad naar de gezondheidsrisico’s voor de bevolking van de blootstelling aan schadelijke micro-organismen uit de veehouderij.

Zowel PvdD (zie hier hun motie) als PvdA (zie hier de daarvoor ingediende motie van de PvdA) vroeg Bleker of hij de bouw van megastallen die de voorgestelde norm zouden overschrijden, stil kon leggen. De staatssecretaris antwoordde dat hij daar nu geen wettelijke instrumenten voor heeft en dat de bouwplannen dus geen halt kan worden toegeroepen. Bleker wacht nu met een wettelijke verankering van de norm tot het rapport van de Gezondheidsraad uitkomt. In de tussentijd gaat hij in gesprek met de Vereniging Nederlandse Gemeenten en het Interprovinciaal Overleg om tot afspraken te komen over megastallen.

Verder zei hij dat zijn voorstel niet was ingegeven door redenen van dierenwelzijn of het milieu. Volgens hem kunnen beiden aspecten op elke schaal worden gewaarborgd en gaat het meer om een principe. “Het gaat om de maatschappelijk ethische vraag of wij een grote industriële schaalvergroting van boerderijen wenselijk vinden in Nederland.”

Milieudefensie: "Bleker krabbelt terug en doet niks tegen megastallen"
Milieudefensie is teleurgesteld in het gebrek aan daadkracht van staatssecretaris Bleker om megastallen aan te pakken. Nadat Bleker eerder de maximumgrens voor het aantal toegestane dieren in een stal veel te hoog heeft gesteld, liet de staatssecretaris vandaag in een Kamerdebat weten geen wettelijke voorziening te maken waarin deze grens wordt opgenomen. Bleker concludeerde vandaag dat er weinig steun is in de Kamer voor zijn maximum grens en verbindt daaraan de conclusie dat er geen wettelijke voorziening hoeft te komen om megastallen aan banden te leggen. Terwijl veel partijen juist de kritiek hadden dat de norm niet streng genoeg was. 'Er is opnieuw geen enkele grens aan de doorgaande schaalvergroting in de vee-industrie gesteld.' aldus Klaas Breunissen, campagneleider duurzaam voedsel bij Milieudefensie. 'In plaats van met onderbouwing te komen voor de noodzaak van een norm, gooit Bleker de optie om met een wettelijke grens te komen overboord.'

Bleker en megastallen
Staatssecretaris Bleker beloofde vorig jaar de maatschappelijke onrust over megastallen serieus te nemen en startte daarom een 'maatschappelijke dialoog' onder leiding van Hans Alders. De conclusie luidde dat 'business as usual' geen optie was. Toch is er weer niks ondernomen om de schaalvergroting in de veehouderij aan banden te leggen. Aan het eind van een Kamerdebat werd een vervolgdebat aangekondigd, dat nog voor het reces plaatsvindt. Volgens Milieudefensie zal dit debat vooral voor de kiezer de verhoudingen duidelijk maken op dit onderwerp. Breunissen: 'In drie publieksonderzoeken heeft een meerderheid zich uitgesproken tegen megastallen. Nu de politiek daar in een jaar tijd niks mee gedaan heeft, is de kiezer op 12 september weer aan zet.' Interessant is dan om te kijken wat politieke partijen van plan zijn met betrekking tot megastallen. Al begin 2011 vroeg Milieudefensie de mening van de verschillende partijen in alle twaalf Provinciale Staten. Nadat een kleine 8o procent van de fracties had geantwoord, kon de conclusie worden getrokken dat drie partijen expliciet duidelijk tegen de megastallen zijn: SP, Groenlinks en Partij voor de Dieren. Het vaakst onduidelijk is de fractie van D66. Fracties van CDA en PvdA zijn 'onder voorwaarden' voorstander van de komst van megastallen, bijvoorbeeld in de zogenaamde Landbouw Ontwikkelings Gebieden. De Christen Unie is redelijk vaak voorstander van megastallen. Van de PVV ontving Milieudefensie geen enkele reactie. 'De fracties die offensief voorstander zijn van megastallen, zijn in de minderheid", is een van de conclusies van Breunissen van Milieudefensie.

Wat het debat in de Tweede Kamer betreft stelt Milieudefensie dus vast dat er - helaas - geen moties aangenomen zijn om de schaalvergroting in de veehouderij aan te pakken (zie in de bijlage de lijst van stemmingen - onder punt 11). We meldden het hiervoor al. "Een zeer teleurstellende uitkomst van het breed opgezette maatschappelijke debat dat in het voorjaar van 2011 startte! En dat terwijl de meerderheid van de Nederlanders toch echt geen megastallen wil", aldus Klaas Breunissen. Wat MIlieudefensie betreft is de kiezer nu aan zet. De uitkomsten van de stemming over de moties kan meegenomen worden naar de stembus op 12 september! GroenLinks, SP, PvdA (die overigens in de gemeente Horst aan de Maas wel steeds vóór de komst van megastallen stemt) en Partij voor de Dieren zijn voor strikte normen. De VVD, ChristenUnie, het CDA en de SGP zijn daar tegen. De PVV en D'66 zijn op dit punt erg onduidelijk.

In onderstaande de standpunten van drie partijen in hun verkiezingsprogramma, dat aan de kiezer voor 12 september voorgelegd wordt. Achtereenvolgens va de Socialistische Partij, Groen Links en de PvdA.

Socialistische Partij
De intensieve dierhouderij is volgens de SP in haar conceptverkiezingsprogramma in de huidige vorm in ons kleine land niet houdbaar. De schaalvergroting in de landbouw- en voedingssector moet volgens de SP een halt worden toegeroepen. Boeren moeten een eerlijke prijs voor een goed en eerlijk product verdienen. "We willen een moratorium op megastallen. Het natuurlijk gedrag van dieren, de draagkracht van de
natuur en de gezondheid van de mensen worden de norm", zo stelt de SP in haar conceptverkiezingsprogramma voor de komende verkiezingen op 12 september. In samenhang daarmee stelt de SP dat kringlopen gesloten moeten worden. Er wordt - als het aan de SP ligt - niet meer mest toegediend in de landbouw dan gras en gewas kunnen opnemen. Het aantal te houden dieren in Nederland wordt hierop - zo stelt de SP voor - afgestemd (dierrechtenvergunningen). Om de gezondheidsrisico’s van de intensieve veehouderij te beperken wil de SP een maximum stellen aan de hoeveelheid schadelijke stoffen (endotoxinen) die de lucht mag bevatten, gecombineerd met een afstandsnorm. Gemeenten krijgen in de visie van de SP meer wettelijke mogelijkheden om op basis van gezondheidsrisico’s ongewenste uitbreidingen in de veehouderij tegen te gaan. Het preventieve gebruik van antibiotica in de intensieve veehouderij moet so wie so verboden worden en het curatieve verbruik tot een minimum beperkt, stelt de partij en veeartsen behoren niet meer te verdienen aan de verkoop van diergeneesmiddelen. Waar het gaat om dierenwelzijnsnormen, pleit de SP voor een verdere aanscherping: binnen de veehouderij behoren dieren soorteigen gedrag te kunnen vertonen. De SP stelt voor het onderzoek naar vleesvervangende producten te bevorderen en biologische voeding door de overheid te laten promoten.

Groen Links
Groen Links wil de economie - zoals blijkt uit haar verkieizngsprogramma - ‘vergroenen’ door milieuvervuiling meer te belasten en arbeid goedkoper te maken. Megastallen moeten worden verboden. In een duurzame economie moet productie volgens Groen Links niet ten koste gaan van mensen, natuur en dieren en daarom bepleit de partij goede en begrijpelijke informatie over de weg die producten hebben afgelegd voor ze in de winkelschappen belanden en worden consumenten heldere keuzes gegeven. Want, zo stelt Groen Links: "Een van de grootste krachten achter de duurzame economie is de macht van de kritische consument". Boeren die kiezen voor duurzame en diervriendelijke productie moeten in de visie van Groen Links ruim baan krijgen. "De huidige vee-industrie degradeert dieren tot machines, vervuilt de natuur en vergroot het risico dat dierziekten zoals de Q-koorts op mensen worden overgedragen. Het veevoer slepen we aan van over de hele wereld, ten koste van tropische bossen. Dat moet echt anders", aldus Groen Links. Om duurzame boeren te steunen wil Groen Links vlees duurder en voedsel dat minder beslag legt op de aarde goedkoper maken. Boeren krijgen dan volgens Groen Links meer marktmacht zodat ze een eerlijke prijs voor hun producten krijgen. "Dan hoeven ze de veestapel niet eindeloos te vergroten en kunnen ze werk maken van dierenwelzijn, duurzaamheid en agrarisch natuurbeheer". Daarnaast wil Groen Links het Europees landbouwbeleid veranderen zodat er een einde komt aan overproductie, slechte prijzen voor boeren en het dumpen van voedsel op de wereldmarkt.

PvdA
De PvdA wil een metamorfose van de intensieve veehouderij in Nederland. Aan megastallen moet een einde komen door alle stallen in het vervolg aan strenge eisen voor volksgezondheid, duurzaamheid en dierenwelzijn te onderwerpen. Stallen moeten gaan vallen onder een 'sterrensysteem', vergelijkbaar met het Beter Leven-keurmerk. "Wij willen een andere, duurzame koers voor de intensieve veehouderij. Dat betekent een einde aan megastallen in de huidige vorm. Stallen mogen wat ons betreft alleen bestaan als zij voldoen aan minimumeisen voor duurzaamheid, volksgezondheid en dierenwelzijn. Ook moet er voldoende ruimte zijn voor koeien om in de wei te lopen. Stallen krijgen een ster zodra zij hieraan voldoen. Voldoen zij niet, dan is het klaar. Zonder ster geen stal", aldus PvdA-kamerlid Tjeerd van Dekken.

Met dit plan wil de PvdA een duurzaam alternatief bieden voor het plan van Bleker over de intensieve veehouderij. De PvdA vindt dat plan volstrekt onvoldoende. Bleker laat hiermee volgens de PvdA de problemen die megastallen veroorzaken voor de volksgezondheid en het dierenwelzijn volledig op zijn beloop. "Bleker heeft niets geleerd van het verleden, dat is met deze brief pijnlijk duidelijk. Hij belooft een Noodwet, en komt vervolgens met slechts een convenant dat de lading van het probleem rondom megastallen totaal niet dekt. Dat is onverantwoord. Wat ons betreft mag een nieuw kabinet Blekers huiswerk opnieuw doen, met ons alternatief als leidraad. En tot die tijd geen megastal erbij", fulmineert Van Dekken.

Megastallen vormen een direct gevaar voor de volksgezondheid, doen inbreuk op het dierenwelzijn, veroorzaken stank en overlast voor omwonenden, en zijn slecht voor het milieu. Het sterrensysteem moet aan deze problemen een einde maken. Als het aan de PvdA ligt, moeten bedrijven per direct aan de minimumeisen voldoen, maar moeten ze in komende jaren extra sterren verdienen met dierenwelzijnsmaatregelen, milieumaatregelen en toenemende ruimte voor uitloop. De eisen moeten hoog zijn, en verschuiven in de tijd: steeds duurzamer worden, ambitie laten zien, innovatie uitlokken. Een sterrensysteem biedt die uitdaging. De PvdA kiest voor een innovatieve, duurzame veehouderij in Nederland. Ht lijkt er op dat de PvdA hiermee het aspect "ruimtelijke ordening" over het hoofd ziet. Dor geen limiet te stellen aan omvang kunnen walstaltig grote stallen het landschap - dat in Nederland toch al behoorlijk is aangetast - verder de vernieling inbrengen.

Projecten & onderwerpen: 
Behoud de Parel