Maarten Rooijakkers, voorzitter vakgroep varkenshouderij van LTO, noemt het akkoord met de supermarkten en de Centrale organisatie voor de Vleessector (COV) over verdere verduurzaming van varkensvlees een kans voor de sector. Hij maakt zich geen zorgen dat boeren er financieel bij inschieten. "Dat komt goed. Supermarkten zullen voldoende moeten betalen, anders krijgen ze niet geleverd. Varkenshouders zijn niet verplicht te leveren. Ik hoop wel dat het op termijn zover komt dat varkenshouders een meerprijs beuren, boven de gemaakte meerkosten."

Spil in het akkoord tussen de drie partijen, aangevuld met de Dierenbescherming en Stichting Natuur en Milieu vormen inkoopcriteria op het gebied van dierenwelzijn, veiligheid en milieu. De meeste voorwaarden gelden vanaf 2015. Vanaf 2020 is de hele set eisen van kracht voor leveranciers van vers varkensvlees aan de retail.

De productie van de varkens hoeft niet per se in Nederland plaats te hebben. Marc Jansen, directeur van supermarktorganisatie CBL: "Wij doen geen zaken met landen." Voor niet-vers vlees gelden geen aanvullende voorwaarden; dat kan iedereen leveren.

Hoeveel het vlees meer gaat kosten voor de consument en wat varkenshouders meer gaan beuren om de meerkosten te compenseren, wordt aan de markt over gelaten. Dit vormt voor varkenshoudersvakbond NVV reden af te haken en het akkoord niet te tekenen. NVV-voorzitter Wyno Zwanenburg mist de garantie dat boeren een voldoende ruime meerprijs beuren voor hun varkens en het is ook niet geborgd dat supers alleen vlees kopen dat voldoet aan de criteria in het akkoord.

Alle supermarkten doen mee, zodat op termijn, jaarlijks 4 miljoen varkens nodig om in de vraag te voorzien. Momenteel verkopen Nederlandse supermarkten op jaarbasis 1 miljoen varkens onder het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming, wat de ondergrens wordt voor vers vlees in Nederlandse supers.

Wakker Dier feliciteert de Dierenbescherming, Stichting Natuur en Milieu, de varkenssector en de Nederlandse supermarkten met de mooie gezamenlijke stap die is gezet voor varkens. Miljoenen varkens krijgen hiermee volgens Wakker Dier op korte termijn een beetje beter leven! Wakker Dier is blij dat de supermarkten bij varkens de 1 sternormen van het Beter Leven kenmerk omarmen en invoeren. Deze stap is volgens Wakker Dier ook hard nodig voor kippen, want het welzijn van vleeskuikens is het slechtste van alle dieren in de vee-industrie, aldus wetenschappers. Wakker Dier hoopt dan ook dat de supermarkten op korte termijn dezelfde stap zullen zetten voor kippen, en de plofkip vervangen door kip met 1 Beter Leven ster. Het gangbare vleeskuiken, de plofkip, leeft met 20 anderen op een vierkante meter in de eigen ontlasting. Door de snelle groei en de vieze bodem, is meer dan de helft van de kuikens pijnlijk kreupel. Veel van hen lijden aan voetzweren en borstblaren. Kippen die worden gehouden volgens de normen van 1 ster van het Beter Leven kenmerk, hebben meer ruimte en een overdekte uitloop. Omdat ze een stuk langzamer groeien, zijn ze gezonder en hebben ze nauwelijks last van de pijnlijke problemen waar plofkippen mee kampen, zoals kreupelheid, kortademigheid, voetzweren en borstblaren. Uit een grootschalig recent onderzoek van de WUR (2012) bleek, dat de onderzochte 1 ster kippen 80% minder antibiotica kregen dan de zwakke plofkip.

Varken van morgen voor de boer van gisteren
Op de website van Boerderij schrijft Johnny Hogenkamp (varkensboer) het volgende kritische verhaal over het akkoord: "Het verse duurzaamheidsakkoord mist elke realiteitszin. De financiële paragraaf ontbreekt en daarmee is het een flutakkoord, al is er een tweede kans.

Volgens gerenommeerde accountantskantoren verdient slechts 25 procent van de varkenshouders structureel geld. Het grootste deel hiervan levert zijn biggen en/of varkens op Duitsland en heeft derhalve niets met dit Nederlandse onderonsje van doen. De 75 procent die óf het water aan de lippen staat óf aan het uitboeren is, mag volgens het akkoord op de knieën danken dat ze aan de volgende eisen mogen voldoen:
- Vleesvarkens van 0,8 naar 1,0 vierkante meter.
- Biggen van 0,2 / 0,3 naar 0,4 vierkante meter met 40 procent dichte vloer.
- Staarten big minimaal 2,5 centimeter, als varken 10 centimeter.
- Tanden slijpen verboden of met attest.
- Extra reductie ammoniak, fosfaat, antibiotica, fijn stof.
En nog twintig extra eisen.

>strong>Minimaal €1 duurder
Zoals verwacht heeft LTO het akkoord ondertekend, evenals Stichting Natuur en Milieu en de Dierenbescherming, goed voor hun ledenwerving. Uiteraard ook een krabbel van het CBL, de club van supermarkten. In het nieuws maakte die al volop goede sier over andermans rug. CBL verzuimt bewust de consument eerlijk voor te lichten dat dit pakket het vlees minimaal €1 duurder maakt. Zou het dit wel doen, dan zijn er twee opties tot marketing: Beste klant, u gaat vanaf heden €1 meer betalen per kilo. Of: Beste klant, wij als supermarkt gaan €1 van onze marge inleveren. Dat zou tenminste eerlijk zijn. In combinatie met de financiële paragraaf richting producent was er dan pas echt sprake van een duurzaam akkoord.

NVV en producenten
Er is dus nog een tweede kans voor de ondertekenaars, met uitbreiding van de NVV en producenten. Zo niet, dan belandt ook dit akkoord als een vod in dezelfde vuilcontainer waar die van de commissies Alders en Van Doorn al onderin liggen.

Lees meer:
- Dierenbescherming
- Beter leven voor 4 miljoen varkens