Zaterdag 7 februari werd door een delegatie van Behoud de Parel deelgenomen aan een excursie naar een zandverwerkingscentrale in Milheeze. De excursie werd aangeboden door Delfstoffen Combinatie Maaasdal (DCM), de initiatiefnemer van een Centrale Zandverwerkingsinstallatie (CZVI) in het Raaieind.
Aan de excursie werd naast de delegatie van Behoud de Parel ook deelgenomen door leden van de gemeenteraad van Horst aan de Maas, de Dorpsraad, mensen van de veiling ZON en door omwonenden van Raaieind, in totaal ongeveer 15 tot 20 bezoekers.

DCM zelf was ook met een man of acht goed vertegenwoordigd.
Met de excursie wilde DCM de deelnemers aan den lijve laten ondervinden, wat een zandverwerkingsinstallatie in de praktijk betekent. Een van de leden van de delegatie van Behoud de Parel doet verslag.

Vooraf
Voorafgaande aan de excursie heeft Behoud de Parel - naar aanleiding van de uitnodiging - een brief gestuurd aan DCM (zie bijlage). In die brief heeft Behoud de Parel twee zaken aangegeven. Als eerste wilde de mensen van Behoud de Parel graag komen kijken, maar dan wilden ze wel een verwerkingsinstallatie in werking zien, zoals dat door de week op een normale werkdag ook gebeurd. Dus volledig in werking. DCM antwoordde dat de installatie vol in werking zou zijn en de installatie zou een vergelijkbare omvang hebben als de voorgenomen installatie in Raaieind. Daarnaast heeft Behoud de Parel in de brief aangegeven dat het zaak is dat ook een drijvende installatie bezocht wordt, zodat de raadsleden en omwonenden ook daar een indruk van krijgen. Maar zulk een excursie zou dan - volgens Behoud de Parel - beter georganiseerd kunnen worden door de gemeente. Reden om een afschrift van de brief ook toe te sturen aan de gemeente Horst aan de Maas.

Het bezoek
De zandwinning in Milheeze, officieel "Realisatie natuurontwikkeling- en recreatieproject Bakelse plassen" is een tot 30 meter diepte uitgegraven plas. Ter plekke wordt zand en grind gewonnen en verwerkt. Qua grootte is de verwerking vergelijkbaar met wat in Grubbenvorst gepland is. De verschillen met de geplande CZVI in Raieind zijn:
- de winning van zand en grind in het kader van de Zandmaas II (waarvoor de CZVI in Raaieind opgezet wordt), vindt verspreid bij diverse maasprojecten plaats,
- De CZVI Raaieind zal meer grind opleveren,
- In Milheeze wordt alles per vrachtauto afgevoerd (120 per dag), in Raaieind wordt 50% per schip en 50% per vrachtauto afgevoerd (op topdagen 150 per dag).

Na de koffie startte de heer Teunesen van DCM met een uitgebreide uitleg van het zandwinningsproces. Hierbij werd de nadruk vooral gelegd op de opvatting van DCM dat een drijvende installatie niet mogelijk, dan wel veel ongunstiger is ten opzichte van een vaste installatie. Vooral voor de bewoners van Grubbenvorst. Het voornaamste argument: een drijvende installatie zou veel meer geluidsoverlast en fijnstof met zich mee brengen, net voor de dorpskern van Grubbenvorst. Geluid en fijnstof zouden afkomstig zijn van de dieselaggregaten van de drijvende verwerkinginstallatie. De zandzuiger - die ook gebruikt wordt bij een vaste installatie, zoals DCM voorstaat - maakt een bescheiden geluid, aldus Teunesen. En een landinstallatie werkt op elektriciteit en geeft "dus" geen fijnstof.

De heer Teunesen gaf aan dat er bij de opstart van de werkzaamheden in Milheeze 250 bezwaren waren geweest, maar dat ze de vergunning er toch door hadden gekregen. Naar zijn zeggen zijn er vandaag de dag nauwelijks nog problemen met omwonenden, ook niet bijvoorbeeld in Arcen en Lomm, waar ovrigens gebruik gemaakt wordt van een drijvende installatie ...

Ondanks het promotionele karakter van de excursie werd interessante informatie verstrekt: bij het winnen van het zand- en grindmengsel wordt in eerste instantie maar een beperkt aantal producten gemaakt, vier soorten (grofheden) grind en vier soorten zand. Dat gaat hetzelfde op een vaste installatie of drijvend. Van met name de zandsoorten worden veel meer eindproducten gemaakt door deze in allerlei verhoudingen te mengen. Niet elke zandsoort komt evenveel voor in elke laag die opgebaggerd wordt, en ook de vraag van de regionale afnemers varieert. Het grootste deel van het verwerkingsterrein dient dan ook voor tussenopslag van ruw product en mengsels waar op dat moment geen behoeft aan is. Bij een drijvende installatie wordt de (tijdelijk) onbruikbare fractie overboord gezet en later opgebaggerd als er wel behoefte aan is. Of deze moet ook weer naar een landinstallatie worden vervoerd voor opslag en menging.

De installatie was tijdens de rondleiding beperkt in werking, verschillende activiteiten (vrachtvervoer bijvoorbeeld) vond niet plaats en ook de 4 gigabulldozers stonden stil in de garage. Op de transportbanden leek ook niet voldoende zand en grind over de diverse transportbanden te rollen om 120 vrachtwagens per dag aan het rijden te houden. En tenslotte stond ook het schoepenwiel, dat water en zand scheidt stond stil. Ondanks de luwte en het ontbreken van stuifzand was het terrein door de regen niet bepaald een aantrekkelijk gebied. Wat je ziet is een groot leeg en doods maanlandschap, erger nog dan een industrieterrein. De installaties om zand en grind te scheiden en te filteren maken een behoorlijk kabaal. De overheersende indruk: de komst van zulk een installatie (ook nog eens gekoppeld aan een haven en een zogenaamd omputterrein (slibdepot) zal een nachtmerrie betekenen voor Grubbenvorst. Geprojecteerd op Raaieind blijft van dat nu nog mooie gebied niets over!