Op woensdagavond 22 maart 2023 j.l. gaven de gemeentes Venray, Horst ad Maas en Peel&Maas in de Turfhoeve te Sevenum het publieke startschot voor het luchtkwaliteitsmeetproject Grenzeloos meten in Noord Limburg. Ondanks dat de uitnodigingen voor de avond maar zeer kort geleden in de lokale weekbladen stond was de zaal aardig vol met ca 120 toehoorders uit alle drie de dorpen. Gemeente Venray heeft samen met de Zuid Limburgse Regionale Uitvoeringsdienst (RUD-ZL) de projectleiding. Het project is in samenwerking met RUD-ZL en het agrarisch adviesburo Connecting Agri&Food (ism het Louis Bolk Instituut en Techni Solutions). Het project krijgt subsidie vanuit het IBP Vitaal Platteland, en niet om Schone Lucht Akkoord (SLA)subsidies. Het is niet duidelijk om hoeveel subsidie het gaat.

Wethouder Thijs Kujpers uit Horst ad Maas trapte de avond af: ‘het is van belang om inzicht te krijgen en er “iets” mee te doen’, bijv in het kader van SLA.

In april en september gaat het adviesbureau Con A&F met een nieuwe geur sensor (Canairy) ) in een klein gebied nabij Leunen-Veulen een pilot uitvoeren met geur metingen. De sensor is van het Utrechtse bedrijfje Techni-Solutions en wordt gecombineerd met een app van Louis Bolk Instituut uit Bunnik. De test gaat plaatsvinden nabij 4 bedrijven (pluimvee, leghennen en varkens). Louis Bolk Instituut heeft de geur app eerder uitgeprobeerd in St Anthonis en Boekel. Uit vragen vanuit de zaal kwam naar voren dat het pilot gebied toch niet de meest voor de hand liggend was en er twijfel was over weer zo’n geur app (RIVM heeft een geur app die bijv in ZO Brabant toegepast wordt). Inwoners in voornoemde regio kunnen zich inschrijven voor de app. De deelnemers worden een paar keer bijgepraat over de voortgang van de geur metingen.

De RUD-ZL heeft 60 fijn stof meetkits (Ohnicks) ontwikkeld en staan opgesteld in Maastricht. In elk van de drie gemeentes komen 15 van dergelijke meetkits (fijn stof PM2.5 meting) te staan. Fontys Venlo is gevraagd om de RIVM meetkits uit Boeren & Buren project van 3 jaar geleden te reviseren daarmee PM10 fijn stof metingen te doen.

Het plan is om eind 2023 te beginnen met de fijn stof metingen voor een totale periode van 3 jaar. De resultaten van de fijn stof metingen zijn in te zien op de RIVM website Samen Meten. De aanwezigen worden aangemoedigd om zich in te schrijven voor het plaatsen van een fijn stof meetkit in hun tuin.

Benadrukt wordt dat het bij Grenzeloos Meten alleen gaat om het verrichten van metingen. Uit de zaal werd het concreet verwoord als: "We gaan meten om te kijken of we een meetnetwerk kunnen opzetten". De bedoeling is dat er inzicht de luchtkwaliteitssituatie verkregen wordt en een z.g. 'handelingsperspektief' (beschikbare mogelijkheden om te handelen). Het past in de Schone Lucht Akkoord ambities en commitment van het college volgens de wethouder.

Vanuit het RIVM werd toelichting gegeven tav stand van zaken in de wetenschap met betrekking tot WHO 2021 advieswaarden en Europese normen voor fijnstof, die binnenkort bijgesteld worden. Aangegeven werd dat veel informatie over luchtkwaliteitsmetingen te vinden is op de website Samen Meten van het RIVM.
Alleen met een groot aantal low-cost sensoren een betrouwbaar kan volgens RIVM een goed overzicht verkregen kan worden. In heel Nederland zijn al enkele jaren low-cost meetnetwerken aan de gang zoals bijv. in de regio IJmond (Hollandse Luchten). (Ook in de nabije regio Land van Cuijk, Deurne en recent in Heusel). RIVM gaf een groot aantal adviezen aan:

• openbare beschikbaarheid van alle data en resultaten
• een voorwaarde is om bij de start al een concreet doel aan te geven
• geef een concreet verwachtingspatroon aan
• vooer doelgerichte kalibratie en analyse + duiding van de metingen uit en
• maak een puntenlijstje van wanneer het project geslaagd is of niet

Zonder dat is de ervaring heeft een project maar een geringe slaagkans is het advies.

Verschillende mensen in het publiek leken zich wel te realiseren dat het allemaal heel vaag is, of ze er iets mee kunnen is lastig in te schatten. Verder moet het eenieder toch wel duidelijk zijn dat, bij gebrek aan een duidelijk en concreet doel en plan er ook geen concreet handelingsperspectief kan zijn.

In de resterende 5 minuten kwam het onderwerp ‘leren en met name het delen’ niet echt uit de verf.

Alle dia’s van de presentaties, de vragen lijsten, de deelnemingsformulieren en contact gegevens worden de toehoorders toegestuurd. De informatie zal ook op de website van de gemeentes in te zien zijn. De dia's van de presen aties zijn in te zien op de website van gemeente Venray: presentaties 22 maart 2023.
Om een fijnstofmeetkit nabij uw woning te plaatsen dan kan dat de volgende link: https://open-formulieren.horstaandemaas.nl/aanmelden-plaatsen-fijnstofsensoren/ . Aanmelden via deze link kan tot en met 1 mei 2023.