Boeren en dierenbeschermers zijn bondgenoten en moeten stoppen met hun vijandigheid naar elkaar, vindt Bernd Timmerman. Samen moeten ze een nieuwe relatie aangaan met de onverschillige consument en de calculerende supermarkt. Dat alles voor nieuwe productlijnen, die ruimte en welzijn geven aan het dier en beter zijn voor het klimaat.

Het is niet ongewoon meer. Het ruimen van dieren. Het raakt ons nog steeds. Wie de treurende boer op de foto en de dode geiten in de krant ziet weet dat dieren en boeren lijden onder de waanzin van deze afmaakgekte. Gebroken boeren en gedode dieren tonen aan dat het anders moet. Laten twee belangrijke partijen elkaar de hand reiken. Boeren en dierenbeschermers zijn natuurlijke bondgenoten. Partners die samen kunnen werken tegen de markt en overheid die dieren en boeren een rotleven geven.

Te vaak zijn er de verkeerde reacties. De krokodillentranen van de consumenten, de minister die het beleid betreurt en de dierenrechtenactivist die roept dat het de schuld is van de intensieve veehouderij. Van belang is inzicht, geen verwijten naar elkaar. Iedereen ziet, elke keer, bij iedere landbouwramp, hoe ver we zijn afgegleden van de natuurlijke mens-dierrelatie.

Het kan en het moet anders. Ondanks het gegeven dat boeren en dierenbeschermers vaak tegenover elkaar staan, is er geen enkele reden om deze vijandigheid in stand te houden. Laat dierenbeschermers ophouden met de retoriek dat ieder boer slecht is voor zijn dieren, laat boeren erkennen dat de intensieve veehouderij geen recht doet aan het dier en geen recht doet aan het boer zijn.
Het is geen verrassing dat er weer een ruiming is en het zal geen verrassing zijn dat de dierhouderij op een dood spoor staat. Letterlijk en figuurlijk.

We kunnen de zeilen hijsen op een nieuw duurzaam schip als boeren, dierenbeschermers en milieuactivisten de handen werkelijk ineenslaan. Laten die drie, met hulp van de overheid, een langdurige verleidingscampagne starten om een nieuwe relatie aan te gaan met de consument en de supermarkten. We kunnen kiezen om het anders, om het beter te doen.

Er is geen boer die van de intensieve veehouderij houdt, er is geen burger die durft te zeggen dat het welzijn van dieren goed is en er is geen supermarkt die trots kan zijn op de schappen met dierenleed en CO2-foute producten.

Ik heb vaak geluisterd naar boeren en ik heb vaak gesproken met dierenbeschermers. Het zijn twee werelden die dichter bij elkaar staan dan menigeen denkt. De werkelijke vijand van het dier is de onverschillige burger en de calculerende supermarkt. De woordenstrijd tussen boer en dierenbeschermer is geboren vanuit argwaan. Die is langzamerhand aan het verdwijnen met tal van initiatieven van met name de Dierenbescherming en vernieuwende boeren die samen de markt op gaan.

De markt moet om. De supermarkten hebben een committent te maken voor een duurzame productiemethode die recht doet aan de eigen waarde en integriteit van het dier. En die boeren weer boer laten zijn in plaats van kille managers. De ongewone stap om een brede coalitie te maken van boeren, dierenbeschermers, consumentenvertegenwoordigers en milieuactivisten geeft een ongekende voedingsbodem 'om consumenten om te laten gaan'. De boer verdient een eerlijke en dus hogere prijs voor zijn producten, het dier heeft recht om het eigen gedrag te kunnen uitvoeren met voldoende ruimte daarvoor en de burger wil een toekomst zonder aantasting van de eigen leefomgeving door een vernietigende landbouw.

Heel concreet betekent dit dat er nieuwe productlijnen op de markt moeten komen. Waarbij supermarkten een voortrekkersrol spelen. Dat betekent minder bedrijven met minder dieren op elkaar, waardoor dierziektes ook minder kans krijgen om zich snel te verspreiden.
Leiderschap is nodig. Van politieke voorlieden die stoppen met krampachtig vast te houden aan de veehouderij van nu, van dierenbeschermers die handen reiken naar boeren en van supermarkten die schappen ruimen voor eerlijke producten. Verandering van koopgedrag maakt de kans op welzijn van mens en dier stukken groter. Laten boeren, dierenbeschermers en milieuactivisten trots zijn op de weg die zij vanaf 2010 gaan inslaan. Geen vuisten naar elkaar, maar uitreikende handen voor gezamenlijke campagnes en acties.

Bernd Timmerman is historicus en socioloog, oud-adjunct directeur van de Dierenbescherming, oud-vice-voorzitter van de Partij voor de Dieren en oud-directeur van de Vegetariërsbond

(Bron: Agrarisch Dagblad, 7-1-'10)