Behoud de Parel op Facebook.

U bent hier

28-1-2015 - Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft zich vanmorgen uitgesproken tegen de komst van het Nieuw Gemengd Bedrijf (NGB) in Grubbenvorst, dat plannen heeft voor stallen met 35.000 varkens en 1,2 miljoen kippen, een mestverwerkingsinstallatie en een slachterij. Ook staatssecretaris Dijksma (PvdA) keerde zich in het debat tegen dit soort stallen en vond de ontwikkeling naar een verdere industrialisering van de vleesproductie ongewenst. Maar zij stelde dat zij geen middelen zou hebben om het NGB of andere soortgelijke stallen tegen te houden. Een groot aantal partijen - waaronder haar eigen PvdA - waren het op dat punt niet met haar eens. Er werden onder andere door de SP, Partij voor de Dieren en de PvdA moties ingediend, om alsnog de bouw van het NGB tegen te houden. De moties komen komende week dinsdag in stemming. De PvdA heeft haar motie vooralsnog aangehouden (voor een verslag van de debatten tussen de Tweede Kamerfracties zie de bijlage).

Bouwvergunning verleend
Vorig jaar heeft de rechter aan de gemeente Horst aan de Maas laten weten dat ze terecht een bouwvergunning verleend heeft aan het NGB. Vereniging Behoud de Parel is daartegen in hoger beroep gegaan bij de Raad van State. Verschillende partijen in de Tweede Kamer, waaronder de SP en de Partij voor de Dieren, zagen in de uitspraak van de rechter aanleiding om een debat aan te vragen in de Tweede Kamer over het NGB. Inmiddels heeft de Raad van State de uitspraak van de rechtbank vernietigd. De Raad van State constateerde dat de gemeente Horst aan de Maas onvoldoende onderzocht had of het NGB milieuschade kon aanrichten in zogenaamde Natuura-2000-gebieden (onder andere Maasduinen). Desalniettemin mocht het NGB door gaan met haar plannen (zie voor nadere toelichting het artikel over de uitspraak). De timing van het debat vandaag paste bij de uitspraak van de Raad van State.

VVD: vrije markt voorop
Nadat het VVD-kamerlid Bosman had aangegeven geen bezwaren te hebben tegen het NGB. Hij is voor een vrije markt, waar iedere ondernemer zelf mag weten wat hij doet en “de markt” wel zal bepalen of het product dat hij maakt “goed” of “fout” is. Volgens hem is het debat over het NGB dan ook nutteloos, omdat het NGB zou voldoen aan de wet- en regelgeving. Een feitelijk onjuiste weergave van de feiten. De milieuvergunning die de provincie Limburg heeft verleend aan het NGB is door de Raad van State vernietigd en zoals hiervoor aangegeven geldt in principe hetzelfde voor de bouwvergunning. Andere procedures, zoals de vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet en de omgevingsvergunning, die provincie Limburg verleend heeft, lopen nog. Daar heeft de Raad van State nog geen uitspraak over gedaan. Door diens betoog probeert Bosman de discussie over het bestaansrecht van gigastallen als het NGB te omzeilen. De andere Kamerleden lieten hem daar echter niet mee wegkomen. Volgens Bosman gaat het bij het NGB om een innovatief bedrijf dat het dierenwelzijn verbeterd en goed is voor het milieu. Op de vraag van Marianne Thieme om voorbeelden te geven van dat verbeterde dierenwelzijn moest de VVD-er echter het antwoord schuldig blijven.

SP: kiezen!
Harry van Bommel van de SP, die Henk van Gemert tijdens het debat verving, maakte duidelijk dat er gekozen dient te worden. Hij stelde: “Een snelle rekensom leert dat deze industriële megastal de plaats inneemt van 40 boeren. Welke visie spreekt daaruit over de toekomst van de Nederlandse veehouderij en welke rol spelen megastallen daarin? Daar moeten we bij stilstaan aan het begin van deze ontwikkeling. Kiest de staatssecretaris liever voor één boer met een megastal die laagwaardige en onbetaalde werkgelegenheid biedt aan een aantal Polen of Roemenen of kiest ze voor 40 boeren in gezinsbedrijven? Kiest ze voor een leefbaar platteland met regionale economische activiteiten, waar nog boeren wonen en het toerisme floreert, of wordt het een leeg platteland met her en der een megastal? Luistert zij naar de bezwaren van omwonenden of naar de eigenaren van de gigastal? Hij pleitte voor het stoppen van de bouw van het NGB en vóór het voorkomen van nieuwe “Grubbenvorsten” door middel van het invoeren van een wet die daartoe leidt. Ook hekelde Van Bommel de vele miljoenen die het NGB door de overheid gesubsidieerd krijgt, ten koste van gezins- en familiebedrijven in de agrarische sector.

Partij voor de Dieren: moratorium op uitbreiding veestapel.
In haar bijdrage pleitte Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren voor een moratorium (geen verdere uitvoering van plannen die leidden tot uitbreiding van de veestapel), zolang een door het RIVM ingezet onderzoek naar de gezondheidseffecten van megastallen als het NGB nog niet is afgerond. Tevens deelde zij een sneer uit naar de gemeente Horst aan de Maas, die – zo stelde zij – zeer onzorgvuldig te werk is gegaan bij de toetsing van de vergunning. Ten voordele van het NGB. Ook wees zij op de reis van burgemeester Van Rooij naar China enkele jaren terug - om daar het concept van het NGB aan de man te brengen! Zij twijfelde dan ook sterk aan een zorgvuldige belangenafweging door het college van B&W van Horst aan de Maas.

CDA: tegen grootschalige IV die alleen op kostenconcurrentie is gericht!
CDA-woordvoerder Geurts stelde in zijn betoog het CDA-verkiezingsprogramma centraal: “Wij als CDA steunen initiatieven in de sector die verdergaan dan wettelijke eisen en zetten ons in voor sterke gezins- en familiebedrijven. Ook in ons verkiezingsprogramma staat heel helder: de grootschalige intensieve veehouderij die alleen maar op kostenconcurrentie is gericht, wordt beperkt. Iets verderop staat ook nog een aantal zinnen. Ondernemers die investeren in ecologisch, economisch en sociaal verantwoorde duurzaamheid, onder meer op het vlak van volks- en diergezondheid, dierenwelzijn, landschappelijke inpassing en beperking van de milieudruk, verdienen ruimte. Daarbij is het nodig dat de zorgen van omwonenden worden meegenomen”. Vervolgens gaf hij de mening van het CDA weer dat de lokale overheid, provincie en gemeente, een verantwoordelijkheid op het gebied van vergunningverlening voor de veehouderij moet en kan nemen en voldoende instrumenten heeft. Daarmee ontsloeg hij zichzelf voor dat moment van zijn verantwoordelijkheid als volksvertegenwoordiger. Hij wilde die pas weer nemen als het advies van de Gezondheidsraad er ligt en daartoe beargumenteerd reden geeft om een maximummaat te stellen. Op de man af gevraagd wil Geurts wel kwijt, dat hij het niet fijn zou vinden als meerdere bedrijven in Nederland op deze manier georganiseerd worden. “Dan zeg ik ‘nee’. Ik vind het Nederlandse landschap en de Nederlandse cultuur op het platteland daar niet geschikt voor”

D66: provincies hebben te weinig instrumenten  om IV te beteugelen.
Schouw van D66 bracht in het debat naar voren dat de provincies eigenlijk onvoldoende instrumenten hebben om de intensieve veehouderij te beteugelen. Als de provincies dat niet kunnen, zal het Rijk dat volgens hem moeten doen door middel van wetgeving. Hij vroeg Staatssecretaris Dijksma in actie te . Als de provincies de veehouderij niet aan banden kunnen leggen, dan zal de Tweede Kamer dat – via het kabinet - moeten doen.

PvdA: overlast NGB onacceptebel
De heer Leenders, die namens regeringspartij PvdA als laatste het woord mocht voeren, stelde dat de PvdA stallen als het NGB niet wenselijk vinden. Zowel de overlast voor de omgeving op het gebied van stank, geluid, gezondheid, milieu, niet te vergeten de verpesting van het landschap, als de slechte kwaliteit van het dierenwelzijn zijn voor de PvdA onacceptabel. Wij willen dit soort stallen ook niet omdat het maatschappelijk draagvlak daarvoor zeer gering is. Hij diende dan ook een motie in met als strekking dat er geen vee bij moet maar dat de veestapel moet afnemen. Dat is voor de eerste keer dat de PvdA zich zo duidelijk uitsprak. Jammer was het vervolgens dat de PvdA-fractie – toen staatsecretaris Dijksma vroeg om de motie “aan te houden” (dus voorlopig niet in stemming te brengen), dat verzoek opvolgde.

Staatssecretaris Dijksma (PvdA) zwijgt over Grubbenvorst in megastal-debat
De moties van de andere partijen worden volgende week dinsdag wél in stemming gebracht, ook al raadde Dijksma de Tweede Kamer af de moties aan te nemen. Dijksma zélf zweeg over het NGB, omdat de Raad van State zich nog moet uitspreken over de het geplande veebedrijf.  Wel liet de staatssecretaris van Economische Zaken weten dat het kabinet 'geen verdere industrialisering van de veehouderij' wil.  Maar het is volgens Dijksma 'niet zo eenvoudig' om die industrialisering van de veehouderij te voorkomen'. Gemeenten en provincies hebben hierin grote zeggenschap. De bewindsvrouw komt nog met een wetsvoorstel waarmee grenzen kunnen worden gesteld aan de omvang van veehouderijbedrijven als blijkt dat er negatieve gevolgen zijn voor de volksgezondheid. Daarnaast wordt via de Crisis- en Herstelwet gewerkt aan een proef waarin gemeenten en provincies toch verdere grenzen kunnen stellen aan veehouderijbedrijven. Een tweede grootschalig bedrijf zoals Grubbenvorst kan Dijksma volgens haar niet voorkomen, blijkt tijdens het debat. "Ik pak de mogelijkheden die ik heb voor het verduurzamen van de veehouderij en het tegengaan van de industrialisatie. Dijksma: "Het zal heel lastig zijn om dit te doen op basis van bijvoorbeeld puur de dieraantallen. We doen het via een inhoudelijke route, gericht op dierenwelzijn en verduurzaming. Die weg is volgens mij houdbaar".

Commentaar vereniging Behoud de Parel
Behoud de Parel is blij met het feit dat de meerderheid van de Tweede Kamer – en feitelijk ook de staatsecretaris - tegen gigastallen als het NGB is. Maar dat blijven woorden. Zij verwacht van PvdA-staatssecretaris Dijksma  daadkracht. Er moeten spijkers met koppen geslagen worden. Al was het maar door een stop af te kondigen op verdere uitbreiding, zolang nog niet duidelijk is of de stelling van Behoud de Parel dat bedrijven als het NGB zeer schadelijk zijn voor de gezondheid van de mensen in de omgeving juist is of niet.De inzet van Dijksma is onvoldoende. Met een aantal fracties in de Tweede Kamer vindt Behoud de Parel dat dit wel kan, op basis van het voorzorgsprincipe. Hopelijk leiden de stemmingen over de moties komende dinsdag tot een fundamentele koerswijziging, die een halt toe roept aan het NGB in Horst aan de Maas!

Projecten & onderwerpen: 
Behoud de Parel