Behoud de Parel op Facebook.

U bent hier

Mensen die in de buurt van een megastal met kippen of varkens, of een boerderij met veel kippen, varkens en koeien wonen, hebben meer stankoverlast en mensen die last hebben van stank hebben meer gezondheidsklachten.Dit blijkt uit een publicatie van onderzoekers van het NIVEL en IRAS van Universiteit Utrecht in het wetenschappelijke tijdschrift Annals of Agricultural and Environmental Medicine.

Kun je ziek worden van stank? Met de mestgeur kunnen ook irriterende stoffen in de omgeving worden verspreid, en regelmatige stankoverlast kan leiden tot chronische stress. Veel protesten, klachten bij huisartsen en burgerinitiatieven tegen stankoverlast in de Peel, waren aanleiding om de gevolgen daarvan op de gezondheid van omwonenden te onderzoeken. NIVEL en IRAS deden dat onderzoek bij mensen in Limburg en Brabant die rond zulke boerderijen wonen. 

Mensen die overlast hebben van stank blijken meer gezondheidsklachten te hebben. Ze zeggen vaker te hoesten en verkouden te zijn, last te hebben van duizeligheid, maagpijn, buikpijn en obstipatie, en klachten door chronische stress – zoals slapeloosheid, angst en depressie – komen vaker voor. Daarnaast beoordelen zij hun eigen gezondheid een stuk slechter dan mensen die geen stankoverlast hebben. Maar ondanks dat mensen die stankoverlast ervaren meer gezondheidsklachten rapporteren, gaan er slechts weinig voor deze klachten naar de huisarts.

Halve kilometer
Mensen boven de veertig, immigranten en mensen met een hogere opleiding hebben meer overlast van stank door veel varkens, kippen, of koeien binnen een halve kilometer afstand van hun woning dan anderen. Opmerkelijk is dat mensen die meer stankoverlast ervaren het idee hebben dat ze dichter bij de veehouderijbedrijven wonen dan ze werkelijk doen. NIVEL-onderzoeker Mariëtte Hooiveld: "Zij schatten de afstand tot het veehouderijbedrijf waarschijnlijk kleiner in, omdat zij hun klachten daarmee in verband brengen."

Onderzoek
Voor het onderzoek beantwoordden 753 mensen een vragenlijst. De gegevens over het gebruik van gezondheidszorg van deze mensen zijn afkomstig uit de elektronische dossiers van de huisartsenpraktijken in de buurt. Het aantal varkens, kippen en runderen binnen een halve kilometer is vastgesteld met gegevens over vergunningen voor veehouderijbedrijven van de provincies Noord-Brabant en Limburg.

Vorige maand bleek uit onderzoek (ook van onder andere het Nivel in opdracht van het RIVM) al dat omwonenden van veehouderijen significant meer longontstekingen hebben dan andere Nederlanders. Daarnaast zouden COPD-patiënten die op het platteland wonen vaker kampen met luchtwegproblemen dan patiënten elders in het land. Het RIVM verwacht volgend jaar pas haar volledige onderzoek af te ronden. Dan moet er ook duidelijk zijn of omwonenden van veehouderijen vaker kampen met ziektes die van dier op mens overdraagbaar zijn.

Grubbenvorst
Het rapport lijkt de vereniging Behoud de Parel en omwonenden van het geplande Nieuw Gemengd Bedrijf (NGB) in Grubbenvorst (waar de inititatiefnemers 35.000 varkens en 1,2 miljoen kippen willen hiuisvesten) te steunen in hun strijd. Volgens Behoud de Parel die al sinds 2007 actie tegen de megastal voert, onderstreept het onderzoek de eerdere argumenten van Behoud de Parel inzake de gezondheidseffecten van de intensieve veehouderij. De vereniging  vreest naast de stankoverlast teveel fijnstof en dierziektes zoals varkenspest en vogelgriep. Paul Geurts, bestuurslid van Behoud de Parel, wijst er op dat in het verleden naar aanleiding van de Q-koorts (ondergeiten en schapen) aanvankelijk steeds door bestuurders en betrokken boeren gezegd werd dat het allemaal wel mee viel en dat er geen relatie was tussen eventuele gezondheidsklachten en de Intensieve Veehouderij. "Helaas bleek dat niet te kloppen en waren de gevolgen zelfs ernstiger dan aanvankelijk verwacht. Natuurlijk zullen betrokken agrariërs niet gaan rondroepen dat hun stallen slecht zijn voor de gezondheid, het is hun broodwinning. Maar wat ons betreft zou veel nadrukkelijker het voorzorgprincipe gehanteerd moeten worden. Dat wil zeggen dat, als er duidelijke aanwijzingen zijn voor schadelijke effecten voor de mens, dan kunnen de plannen vooralsnog niet doorgaan tot dat het tegendeel bewezen is".

Bekijk hier de berichtgeving van 1Limburg op TV. En lees hier een artikel van Mens, Dier & Peel over de situatie in Noord-Limburg en Zuid-Oost Brabant.

Klik hier voor het wetenschappelijke artikel over het onderzoek:
Odour annoyance in the neighbourhood of livestock farming perceived health and health care seeking behaviour

Projecten & onderwerpen: 
Behoud de Parel