De industrialisering van het Westerse landbouwmodel na de Tweede Wereldoorlog heeft de productie van kippen, varkens en runderen wereldwijd radicaal verhoogd. Door de expansie van dat model verdrievoudigde de mondiale vleesconsumptie op amper vier decennia tijd, met alle gevolgen van dien, zo staat te lezen in een open brief waar meer dan 200 wetenschappers en beleidsexperten hun handtekening onder hebben gezet. Het is dan ook de verantwoordelijkheid van de nieuwe WHO-directeur, de Ethiopiër Ghebreyesus, om die evolutie hoogdringend halt toe te roepen, zo klinkt het.

De auteurs verwijzen daarbij naar de woorden van aftredend WHO-directeur Margaret Chan, die antibioticaresistente microben, de klimaatverandering en chronische ziekten de drie grote “slow motion rampen” van deze tijd noemde die de globale volksgezondheid bepalen. “Industriële landbouw vormt de rode draad doorheen deze drie gigantische uitdagingen”, aldus de auteurs. Ze verwijzen daarbij naar de schadelijke impact van een te hoge consumptie van bewerkt en rood vlees, en naar het hoge antibioticagebruik in de landbouwsector.

“De veehouderij is in de VS en de EU ongeveer verantwoordelijk voor 75 procent van het totale antibioticagebruik”, zo klinkt het. “Al te vaak om de groei van de dieren te versnellen. Dat is onverantwoord in het licht van de gigantische gevaren die antibioticaresistentie met zich meebrengt. “En dan is er uiteraard nog de grote impact van de industriële landbouw op de opwarming van ons klimaat. Uit recente studies blijkt dat als we de gezondheidsrichtlijnen voor vleesconsumptie zouden volgen, de voedsel-gerelateerde broeikasgasuitstoot met 29 tot 45 procent naar beneden zou kunnen."

Volgens de auteurs moet de WHO een meer proactieve rol gaan spelen in het uitstippelen van een beleid dat industriële landbouw een halt toeroept, net zoals ze dat gedaan heeft met haar antitabaksbeleid. Daarnaast moet er zo snel mogelijk een ban komen op het gebruik van groeibevorderende antibiotica en mag de geïndustrialiseerde veehouderij niet langer gesubsidieerd worden. Er moeten duidelijke gezondheidsrichtlijnen komen in verband met vlees en educatieve campagnes over de gezondheidsrisico’s van overmatige vleesconsumptie. De subsidies voor plantaardige vleesalternatieven tenslotte, moeten de hoogte in.

“De schade die geïndustrialiseerde landbouw aanricht uit zich overal ter wereld”, zo klinkt het besluit. “Bacteriën die resistent worden tegen antibiotica kennen geen grenzen, en ook de opwarming van het klimaat stopt niet aan de landsgrenzen. Tegelijkertijd worstelen sociale zekerheidssytemen zowat in elk welvarend land met de uitdagingen van het stijgend aantal burgers dat met chronische aandoeningen te maken krijgt. Het eten van dieren mag dan wel belangrijk geweest zijn voor onze overleving in het verleden, maar nu doet het ons de das om.”

Lees de open brief hier.